Beleidsplan

Zoals vastgesteld door Algemene Leden Vergadering van de Vereniging Oud Ede op 12 april 2017

De Vereniging stelt zich ten doel: het onderzoek van archieven en gedrukte bescheiden naar alles wat betrekking heeft op het ontstaan en de geschiedenis van de dorpen (kerken en buurten) van het ambt en van de gemeente Ede en het verzamelen en bewaren van alles wat van belang kan worden geacht voor en betrekking heeft op de geschiedenis van Ede (statuten art. 3).

I: Visie

Bovengenoemde doelstelling van de Vereniging blijft onverkort van kracht. Het onderzoek publiceren wij en onze verzameling staat ten dienste van exposities. De Vereniging vindt het belangrijk dat de inwoners van Ede kennis hebben c.q. krijgen van de geschiedenis van Ede. Dat geldt zowel voor onderwerpen op het gebied van landbouw, bosbouw en industriële ontwikkeling, als voor het ontstaan en de afbouw van het garnizoen. En ook de ontwikkeling van dorp naar meer stedelijk met de daarbij horende voorzieningen zoals onderwijs, theater en winkelbestand verdient de volle aandacht. De geschiedenis toont hoe Ede zich van een heidedorp met een grote kerk als een soort grenspaal tussen het bisdom Utrecht en de hertog van Gelre heeft ontwikkeld tot een bloeiende 100.000+ gemeente, die nu bij de 30 grootste gemeenten van Nederland hoort.

Kennisoverdracht wordt verkregen door onderzoek van voor Ede belangrijke geschriften, objecten en foto’s. Hierover wordt gepubliceerd, waardoor aandacht wordt gevestigd op onze schaarse monumenten, die dikwijls verwant zijn aan de specifieke vormen van de militaire bouwstijl van het begin van de 20e eeuw.

De Vereniging blijft een onafhankelijke ledenorganisatie. Ze werd opgericht in 1924 mede als reactie op toen bestaande onzalige plannen om huizen op de Trapakkers te bouwen.
Het streven van het bestuur blijft erop gericht om de Vereniging ook richting haar volgende eeuw een goede basis te geven om voort te bestaan. Ons uitganspunt is daarbij dat de inwoners van Ede ook in de toekomst interesse hebben in de ontwikkeling en geschiedenis van hun stad of dorp. Vanuit die interesse worden en blijven mensen lid van de Vereniging.

De Vereniging streeft naar een goede samenwerking met de andere oudheidkundige verenigingen in de gemeente zoals: de Vereniging Oud- Lunteren met het blad Bij de Amse Pomp, de Historische Vereniging Oud-Bennekom met het blad De Kostersteen, de Vereniging Oud-Ederveen met het blad Op de Eiermarkt. Verder met de Stichting Historisch Museum Ede (HME), de Buurschap Ede en Veldhuizen, het Platform Militaire Historie Ede, het winkeltje Lammert van de Bospoort, de Stichting Erfgoed Ede, de Stichting tot behoud en onderhoud van de Trapakkers, de Vereniging Edese Monumenten en tenslotte het Edese Gilde. Het noordoosten van de gemeente kent de werkgroep Geschiedenisvrienden van de Hoge Veluwe.

De werkgroep heeft o.a. een mooi verzorgd boekje over het Bospoortgebied gepubliceerd en een historisch overzicht van bestaande en gesloopte panden aan de Stationsweg; geschreven door Kees van Lohuizen.

De werkgroep bestaat uit: Marco van Burgsteden (), Theo Boessenkool, en Wim Bruijnes. Nieuwe leden zijn van harte welkom.

II: Korte terugblik

Bij de splitsing in 2009 van de Vereniging in een Vereniging Oud Ede en een aparte stichting HME kwam het beheer van de museale collectie bij het HME maar bleef eigendom van de Vereniging. Onder de museale collectie vallen niet alleen alle objecten en schilderijen maar ook al het audiovisuele materiaal. De bibliotheek en documentatie bleef in beheer bij de Vereniging. De Stichting HME werd opgericht omdat de jaarlijkse subsidie van de gemeente in een stichting eenvoudiger verantwoord kan worden. Het HME heeft nu het beheer en toont in exposities de historische ontwikkeling van Ede. De Vereniging en het HME werken goed samen.

In 2015 werd het HME geconfronteerd met een zodanige huurverhoging door NS-vastgoed dat het Museum moest besluiten om het Station Ede-Centrum te verlaten. In de voorbereiding naar dat besluit voerde het HME, in de zoektocht naar de beste optie om als museum verder te gaan, samen met de Vereniging enkele rondetafelgesprekken. Uit die gesprekken bleek, dat een klein permanent museum elders op dat moment niet realiseerbaar was. Wel werd belangrijk gevonden dat de burgers van Ede kunnen ervaren hoe ons “dorp” in al zijn facetten was en zich nu gaandeweg richting stad ontwikkelt. Het HME nam zich voor om dat te doen door het inrichten van specifieke exposities op deelonderwerpen en door educatie aan de jeugd.Een bezuinigingsoperatie door de gemeente Ede was de laatste duw die het HME en de Vereniging deed besluiten (na de sluiting van HME per januari 2016) tot een start HME nieuwe stijl. Met medewerking van de gemeente kwam het kantoor van het HME in Cultura en werden de museale objecten opgeslagen in een nieuw depot aan de Telefoonweg.

De Vereniging en het HME werden kernpartners in de oprichting van een erfgoed- of kenniscentrum, waar iedereen welkom is om kennis te nemen van of zich te verdiepen in de geschiedenis van Ede en haar dorpen. De andere kernpartners in het Erfgoedcentrum i.o. zijn het gemeentearchief, de gemeenteafdeling archeologie, het Platform Militaire Historie Ede en Cultura. Eind 2016 werd besloten tot de naam Cultura Erfgoed en zal ruimte bieden voor facilitaire samenwerking met alle organisaties die in de gemeente Ede betrokken zijn bij cultureel erfgoed. Belangrijk is dat het gemeentearchief onderzoek in de archieven steeds meer faciliteert door ‘scanning on demand’, wat betekent dat documenten die men wil onderzoeken en die nog niet digitaal beschikbaar zijn, worden gedigitaliseerd. Na verloop van jaren zal het gehele gemeentearchief digitaal toegankelijk zijn.

III: Beleid 2017 – 2021

De Vereniging Oud Ede is een ledenorganisatie. Ieder jaar legt het bestuur in de Algemene Leden Vergadering verantwoording af.
Het ledental van de Vereniging slinkt heel geleidelijk. Eind 2016 kent de Vereniging ruim 750 leden. Bij het nalopen van de jaarverslagen kun je zien dat werving van leden een permanente bron van aandacht en zorg is. Ook de komende jaren zullen wij aan werving van leden extra aandacht besteden.

NB: De Vereniging is als culturele instelling bij de Belastingdienst erkend als ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling). De contributie aan de Vereniging en alle andere bijdragen gelden als aftrekbare gift voor de inkomstenbelasting.

Leden van de Vereniging blijven De Zandloper als periodiek blad ontvangen. Op termijn komt De Zandloper ook op de website.

De Vereniging organiseert lezingen en ieder jaar één excursie. De excursie is exclusief voor leden en hun partner. Bij lezingen zijn echter ook niet- leden welkom als voorportaal van het lidmaatschap van de Vereniging.

Leden worden voor de ALV (Algemene Leden Vergadering) uitgenodigd per (elektronische) post. Voor lezingen en de excursie worden leden uitgenodigd via De Zandloper en daaraan herinnerd per elektronische post. Onze activiteiten staan ook vermeld op www.oudede.nl.
NB: Het is dus belangrijk dat wij uw actuele E-mailadres hebben.

Het bestuur van de Vereniging bestaat uit: de voorzitter, de secretaris, de penningmeester en algemene bestuursleden. Een bestuur van tenminste 5 leden is voor een goede besluitvorming optimaal en hier zal dan ook naar gestreefd worden. Onder de taken van het bestuur valt de afstemming met het HME, contact met onze zusterorganisaties, het beheer van de penningen, de ledenadministratie, het secretariaat waaronder de (digitale) archivering van de Vereniging, het organiseren van ledenvergaderingen, lezingen en de jaarlijkse excursie. Hiernaast natuurlijk ook het contact met de gemeente of de media over alles wat de Vereniging van belang vindt, zoals de zorg voor monumentale bebouwing.

De samenwerking met het HME wordt geïntensiveerd. De bestaande bepaling in de statuten van het HME dat de Vereniging recht van voordracht heeft in het bestuur van het HME zal nader worden uitgewerkt. Wij streven op termijn naar een personele unie tussen leden van het bestuur van de Vereniging en van het bestuur van de Stichting HME.

In 2024 bestaat de Vereniging 100 jaar. Het 90-jarige jubileum hebben we gevierd met de uitgave van het boek: “Geen Dorp, geen Stad, maar ….EDE!” Om een eeuw Vereniging Oud Ede te vieren, gaan wij vanaf 2017 geld reserveren. Hoe we dit eeuwfeest vieren, is nog de vraag.

De website van de Vereniging is het adres van onze website. Het bestuur hecht aan een website, die ook op tablets en smartphones is te volgen. De website moet meer dan tot nu toe een twee-richtingen kanaal worden, met enerzijds historische kennis over de gemeente Ede zoals deze bij de Vereniging voorhanden is en anderzijds als plek waar informatie vanuit de samenleving over de historie plek krijgt.

Onze facebookpagina is gemakkelijk via een link op de website te bereiken. Wij bevorderen dat deze pagina een platform wordt voor de geschiedenis van Ede en de gebeurtenissen in en om de Vereniging. Het bestuur ziet graag dat de leden van de Vereniging actief gebruik maken van de mogelijkheden van deze Facebook-groep. NB: Voor de continuïteit van de website en de facebookpagina is het instellen van een desbetreffende werkgroep uiterst nuttig. Zodra we daar kandidaten voor vinden zullen wij een aparte werkgroep inrichten.

Werkgroepen:
De Vereniging blijft met zelfstandige werkgroepen werken.
Onze vaste werkgroepen zijn nu:
1. De werkgroep Bibliotheek. Zij beheert (beschrijven, rubriceren, etc.) alle boeken en documenten van de Vereniging. De werkgroep werkt nauw samen met het gemeentearchief.
2. De redactie van De Zandloper is zowel onafhankelijk als onontbeerlijk voor ons blad. De redactie beoordeelt artikelen op inhoud, leesbaarheid, lengte, etc. De redactie kent een eigen statuut, waarvan de essentie is, dat redactie en auteur gezamenlijk tot een oplossing komen, mocht er verschil van inzicht zijn.
3. De werkgroep Monumenten draagt eraan bij dat monumentale gebouwen, monumenten en karakteristieke plekken in Ede waardering krijgen en zo mogelijk behouden blijven. Een belangrijke taak van de werkgroep is tevens om met de gemeente en het comité Open Monumenten Dag de jaarlijkse Open Monumenten Dag te organiseren.
4. De werkgroep Geschiedenis is opgericht om onderzoekers/auteurs desgevraagd te steunen in hun onderzoek. Vooral bij meer diepgravende studies is het voor een onderzoeker stimulerend als hij kan reflecteren.Leden van de Vereniging zijn van harte uitgenodigd om zich bij een werkgroep aan te sluiten.

De werkgroep Geschiedenis van de vereniging Vrienden van de Hoge Veluwe krijgt van de gemeente soms de ruimte om omvangrijke studies te publiceren in een gemeentelijk historisch bericht. Voor kleinere artikelen biedt De Vereniging de werkgroep de mogelijkheid deze in De Zandloper te publiceren.

Het bezit van de Vereniging:
Het museale bezit van de Vereniging is in beheer bij het HME. Het HME is verantwoordelijk voor een actueel collectieplan. Op basis van dit plan wordt door de Vereniging en het HME periodiek bekeken of er voorwerpen afgestoten kunnen worden, waarbij de richtlijnen van het LAMO (Leidraad Afstoting Museale Objecten) worden gevolgd (www.Lamo.nl). Op een voornemen van het Bestuur om uit onze verzameling objecten af te stoten beslissen de leden van de Vereniging daarin desgewenst op een ALV van object tot object.Het HME spant zich in om haar museale bezit te benutten in wisselexposities voor het tastbaar maken van verhalen uit en over Ede. Dat gebeurt in de vaste expositieruimtes in Cultura en waar mogelijk op pop-up locaties.

Indien er mogelijkheden opdoemen om vanuit Cultura Erfgoed toch ook een meer permanente expositieruimte als (mini)museum te verwerven of te benutten, dan zal de Vereniging daarop inspelen. Alle objecten, onze schilderijen en foto’s staan op www.collectiegelderland.nl. Wij willen dat onze bezittingen herkenbaar worden als bezit van de Vereniging en ook gemakkelijk gevonden kunnen worden via de eigen website www.oudede.nl.

De bibliotheek van de Vereniging wordt gevestigd in Cultura Erfgoed. De Vereniging leent geen boeken uit, wel kunnen alle boeken worden ingezien. In de komende jaren wil het bestuur haar boeken zoveel mogelijk omzetten tot E-boeken die via onze website kunnen worden “geladen” c.q. gedownload.

De Vereniging heeft diverse boeken uitgegeven. Sommige boeken zijn nog te koop, straks gewoon in Cultura Erfgoed.