Lezing over Boer Koekoek Een Rebel

Boer Koekoek, een rebel? “ik ben teg’n” is de meest geciteerde uitspraak van de markante agrarisch-populistische politicus Hendrik Koekoek (1912-1987). Als je het thema van de Boekenweek 2020 ‘Rebellen en Dwarsdenkers’ wilt koppelen aan Ede, en in het bijzonder aan Bennekom, kan je onmogelijk om deze meest bekende plaatsgenoot heen. 

Vanwege zijn tientallen jaren onafgebroken verzet tegen de gevestigde politieke elite, toegespitst op het Landbouwschap, en zijn ‘ruimhartig’ omgaan met wet- en regelgeving is de typering “rebel” terecht. Maar in hoeverre was hij ook een dwarsdenker?

Tientallen hoofdartikelen in De Vrije Boer, het tweewekelijks partijblad van de Boerenpartij, bewijzen dat hij in ieder geval, in tegenstelling tot wat regelmatig beweerd wordt, wel degelijk kon denken. De inhoud was overigens zelden in lijn met de gangbare opvattingen over de besproken onderwerpen. Na 80 gesprekken met mensen, waaronder veel Bennekommers, die Boer Koekoek persoonlijk hebben meegemaakt, gecombineerd met uitvoerig literatuuronderzoek ontstaat er een beeld van deze ‘dwarsligger’, maar de meningen zijn nogal verdeeld. 

Aart Homoet doet onderzoek naar het leven en de betekenis van Boer Koekoek en zal op vrijdag 13 maart om 15:00 uur in de bibliotheek van Bennekom zijn verhaal vertellen over deze recalcitrante, maar ook zeer populaire boerenzoon uit Drenthe.
 Toegang is gratis.

Expositie De kracht van Zij

De landelijke strijd om vrouwenrechten werd ook in Ede gevoerd.

Met de expositie “De kracht van Zij” sluit het Historisch Museum Ede aan bij het thema Zij/Hij van de Maand van de Geschiedenis.

Vanuit het verleden weten we vooral namen van mannen. In de expositie staan vrouwen centraal die van betekenis zijn geweest voor de gemeente Ede.

Vrouwen hebben altijd zo’n vijftig procent van de wereldbevolking uitgemaakt. Toch kennen we vooral de namen van mannen uit het verleden. Deze expositie wil daar verandering in brengen en zet Edese vrouwen centraal die van betekenis zijn geweest voor de gemeente. Bijvoorbeeld Liesbeth Ribbius Peletier die in 1932 een groot terrein in Bennekom kocht waarop ze De Born liet bouwen. Een studie- en ontspanningsoord voor vrouwen. Of Rachel (Didi) Hertz-Roos die tijdens de Tweede Wereldoorlog veel verzetswerk heeft verricht in de gemeente Ede.

De expositie is te zien van 3 oktober tot en met 31 december 2019 in Cultura Erfgoed tijdens de openingsuren van Cultura.

Nieuw Historisch Cahier ‘Uit nood geboren’

Deze maand verscheen in de reeks Historische Cahiers van het Gemeentearchief Ede het 32e exemplaar met als titel ‘Uit nood geboren’. De auteurs van het boek zijn Jenneke Hiensch-Hess en Paul van Lunteren. Het boek gaat over de taak van een Joodse arts bij een kraamkliniek in het Nationale Park De Hoge Veluwe.

De lezer volgt in het boek de belevenissen van de Joodse arts Alfred Behrendt. Deze Duitse arts uit Berlijn kwam na de machtsovername van de nationaalsocialisten in 1933 naar Nederland, waar hij werk vond als verkoper in geneesmiddelen. In september 1944 woonden hij en zijn gezin in Arnhem, maar als gevolg van de uitgebroken gevechten rondom de Rijnbrug moest het gezin huis en haard verlaten.

Het boek vertelt niet alleen het verhaal van de ervaringen van één Joodse arts, maar laat ook zien hoe in de laatste maanden geïmproviseerd moest worden. Of het nu ging om voedselvoorraden, werkverrichtingen voor de Duitsers, de aanwezigheid van pro-Duits gezinde of NSB-gezinde mensen, het samenwonen met de Johanna Stichting uit Arnhem of de verzorging van de gewonde Duitsers ná de Slag bij Otterlo.

Het Dienstgebouw werd gepasseerd door evacués, gewonden, ‘voedsellopers’, SS’ers, werklieden van het BAB en het Rode Kruis, inspecteurs en militairen (Duitse en Canadese).

Uitgangspunt voor het schrijven van het cahier was het dagboek dat Alfred Behrendt vanaf 17 september 1944 heeft bijgehouden. Zijn aantekeningen zijn uitgewerkt, gecontroleerd en aangevuld met gegevens uit literatuur- en archiefonderzoek en de herinneringen van diens oudste zoon (89 jaar). Het nieuwe cahier is vanaf nu te koop bij de lokale boekhandel en bij het Gemeentearchief Ede voor 17,50 euro.

Open Dag Cultura Erfgoed

Op 2 november 2019 is iedereen van harte welkom bij Cultura Erfgoed voor een dag vol nostalgie, gezelligheid en kennismakingen! Dan organiseert Cultura Erfgoed een open dag. Die dag wordt er van 11:00 – 16.00 uur heel veel erfgoed onder één dak gepresenteerd: verhalen van musea tot regionale erfgoedverenigingen: Buurt Ede-Veldhuizen, Gemeentearchief, Historisch Museum Ede, Museum Lunteren, Rondleidingen Ede, Nederlands Tegelmuseum, Trapakkers, Vakgroep Archeologie, Vereniging Oud Bennekom, Vereniging Oud Ede en Vluchtoord Ede. Loop binnen en laat je inspireren door het vele erfgoed dat gepresenteerd wordt of bekijk hier het volledige programma. Leuk voor jong en oud! Toegang is gratis.

Het Uiterste Der Zee – Stille Helden

Een lezing door schrijfster & onderzoeksjournalist Pauline Broekema

Deze avond neemt schrijfster Pauline Broekema je mee in het indrukwekkende verhaal uit haar boek ‘Het uiterste der zee’.

In een schilderachtig stadje in Noord-Groningen wonen Meijer Nieweg en Mies Wolf. Vlak voor de inval van de nazi’s zijn ze getrouwd. Hun huwelijk verbindt twee grote Joodse families uit de textiel- en de veehandel. Al snel krijgen Meijer en Mies een dochtertje, Sara, maar het jonge gezin wordt uit elkaar gerukt. Vader wordt weggevoerd. Moeder en kind duiken onder in Friesland, gescheiden van elkaar.

Na de bevrijding worden Mies en Sara herenigd, maar blijkt het leven niet meer wat het beloofde te zijn.

Het uiterste der zee toont de veerkracht en de moed van mensen en laat op indringende wijze herleven wat door de oorlog en de tijd werd weggevaagd.

Pauline Broekema Het Uiterste der Zee Stille Helden 1 3
Daarnaast laat Pauline je kennismaken met verhalen van Edese (verzets)helden. Samen met verschillende partners van Cultura Erfgoed is een selectie gemaakt van bijzondere ‘Stille Helden’ uit Ede waarover we op deze avond meer zullen vertellen.

Deze lezing is onderdeel van het project Stille Helden. Een breed gedragen project rondom de voorstelling De Dochter van Meijer die plaatsvindt op 15 februari 2020 in Cultura, in het kader van 75 jaar Vrijheid. Betrokken bij het project zijn Muziekplein Ede, Bibliotheek Cultura, Erfgoed, Kunstencentrum, Podiumkunsten en basisschool De Wilhelminaschool Bennekom.

AANMELDEN

De lezing is gratis te bezoeken na aanmelding en vindt plaats in de bibliotheek in Cultura op
de 2 e etage.